Chapalagniero
Petasites hybridus
Asteraceae Compositae
Autre noum : Erbo-di-tignous.
Nom en français : Grand Pétasite.
Descripcioun :La chapalagniero trachis en ribo d'aigo e dins li relarg umide de l'estànci mountagnard. Fai de gròssi fueio que podon faire pu d'un mètre de diamètre. Se destrìo de Petasites albus bonodi si costo que s'acabon pèr tres e la baso dóu limbe que se refermo (duberto encò P. albus). La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Es uno planto medecinalo que sèmblo pas esta proun emplegado au nostre (proche de la chavalino). A d'ùni prouprieta (vèire çai-souto) majamen pèr apasima li mau de tèsto (racino). La tisano de flour e de fueio seco es espetouranto e lis emplastre de fueio apasimon li mau d'articulacioun e soun vulneràri (plago). A passa tèms servié seguramen contro la tigno.
Port : Erbo
Taio : 10 à 40 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Petasites
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 10 à 20 cm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 600 à 1600 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Ribo d'aigo
- Prado umido
- Prado à rousèu
- Bos fres
Estànci : Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Petasites hybridus (L.) G.Gaertn., B.Mey. & Scherb., 1801
(= Petasites officinalis Moench = Petasites vulgaris Desf. )
Pichoto-espèuto
Triticum monococcum
Poaceae Graminaceae
Noms en français : Engrain, Petit épeautre.
Descripcioun :La pichoto espèuto èi samenado dins li valado mountagnouso de Prouvènço. Se recounèis à sis espigo plato emé de glumo espesso sus l'esquino e acabado pèr uno pouncho (fotò dóu gran). Lis arèsto soun de mai en mai longo de la baso de l'espigo fin qu'en aut.
Usanço :Aquesto espèuto vèn dóu blad de Beotìo, Triticum baeoticum, que trachis de la Crimèio à l'Albanìo. Desempièi 1990 èi tournamai cultiva au nostre. Se cousino coume de ris e èi proun goustous.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Triticum
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Tribu : Triticeae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 500 à 1400 m
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Liò : Meissoun
- Champ
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Iranò-Touranieno
Ref. sc. : Triticum monococcum L., 1753